PRZYGOTOWANIE
Dokładnie obejrzenie jelita od środka wymaga perfekcyjnego oczyszczenia go z resztek pokarmowych. Osiąga się to stosując odpowiedni lek przygotowany i zastosowany zgodnie z instrukcją. Prawidłową reakcją na preparat będą częste wypróżnienia, pod koniec treścią płynną, klarowną, o zabarwieniu żółtym. Jeśli stosuje się przygotowanie podzielone na dwie porcje (wieczorem i rano), w drugim dniu przygotowania wypróżnienia są mniej intensywne i trwają krócej niż w pierwszym dniu.
Istnieje kilka dostępnych w Polsce preparatów służących do oczyszczenia jelita. W Programie Badań Przesiewowych rutynowo wykorzystujemy najlepiej poznany i stosowany od wielu lat preparat glikolu politylenowego (Fortrans), ale możliwe jest użycie innych preparatów.
BADANIE
Kolonoskopia to badanie w trakcie którego ogląda się jelito grubego od środka. Badanie wykonuje się miękką, giętką rurką grubości małego palca (kolonoskop), którą lekarz wprowadza przez odbyt do oczyszczonego jelita grubego i przesuwa do ujścia jelita cienkiego. W tym czasie dokładnie oglądane jest wnętrze jelita grubego. Wprowadzanie aparatu jest niebolesne dla większości osób, choć u niektórych może powodować wzdęcie, uczucie parcia i ucisku w brzuchu.
Jeśli w trakcie badania zostaną stwierdzone polipy, zostaną one usunięte za pomocą pętli wprowadzonej do jelita przez kolonoskop oraz zostanie pobrany materiał z polipów do dalszego zbadania. Usunięcie polipów jest niebolesne i bezpośrednio po jego przeprowadzeniu można wrócić do domu lub pracy. Materiał pobrany z polipów zostanie przekazany do badania histopatologicznego (bezpłatnie, w ramach Projektu), a następnie wyniki zostaną przekazane Uczestnikowi Projektu.
Kolonoskopia trwa zwykle 15-30 minut.
Po przeprowadzonym badaniu, Uczestnik Projektu oraz lekarz wykonujący badanie podpisują Oświadczenia potwierdzające wykonanie badania kolonoskopowego / znieczulenia (jeśli dotyczy).
PRZECIWWSKAZANIA
Kolonoskopia jest badaniem bezpiecznym, jednak istnieje kilka ogólnych przeciwwskazań do jej wykonania. Do najistotniejszych należą:
- Duży tętniak aorty
- Niedawno przebyty zawał serca
- Zator płucny
- Ciężkie zapalenie jelita
- Podejrzenie perforacji jelita
- Niedrożność mechaniczna jelita
- Ciąża (II i III trymestr)
Przed badaniem będziecie Państwo wypełniać ankietę dotyczącą aktualnego stanu zdrowia w której będzie miejsce na zaznaczenie tego typu informacji. Zostaną one uwzględnione przy kwalifikacji do badania. Także lekarz przeprowadzający badanie będzie – w razie potrzeby i wątpliwości będzie zadawał pytania dotyczące przebytych chorób, tak aby badanie było dla Państwa bezpieczne.
WAŻNE UWAGI – POWIKŁANIA
W trakcie badania do jelita podawane jest powietrze, dlatego też po badaniu mogą Państwo odczuwać wzdęcie, dyskomfort, uczucie rozpierania, nadmierne oddawanie gazów – to nie jest powikłanie, a jedynie skutek obecności powietrza w jelicie. W każdym ośrodku badań przesiewowych znajdują się toalety z których można swobodnie korzystać. Oddanie gazów zazwyczaj przynosi ulgę po badaniu.
Kolonoskopia jest badaniem bezpiecznym, choć jego powodzenie oraz pełne bezpieczeństwo nie mogą być zagwarantowane przez żadnego lekarza. Powikłania występują niezmiernie rzadko. Najpoważniejsze z nich, czyli perforacja (przedziurawienie ściany jelita) lub krwawienie mogą wymagać natychmiastowego lub pilnego leczenia operacyjnego. W polskim programie badań przesiewowych perforacja wystąpiła jedynie w 5 przypadkach na 50 000 badań (0,01%). Jeśli jakikolwiek objaw zaniepokoi Państwa lub lekarza wykonującego kolonoskopię będziecie państwo zbadani i jeśli zajdzie taka potrzeba, pozostaniecie w ośrodku na obserwacji.